Twierdza Osowiec to nie lada gratka dla każdego, kto interesuje się historią i chce w czasie wycieczki po Podlasiu odwiedzić zabytki przypominające o niej w najciekawszy sposób. Co warto wiedzieć na jej temat? Jakie atrakcje czekają na tych, którzy zdecydują się zajrzeć na jej teren?

Twierdza ta powstała na terenie osady Osowiec, dziś znanej jako Osowiec-Twierdza. Jest to jedna z najcenniejszych atrakcji turystycznych, jakimi może się pochwalić gmina Goniądz, oraz jedna z tych fortyfikacji, która w dziejach konfliktów zbrojnych zajmuje bardzo ważne miejsce. Twierdza, zbudowana przez Rosjan w XIX wieku, była swego czasu jedną z najnowocześniejszych fortyfikacji w Europie. Nigdy nie udało się jej zdobyć, a jednym z najważniejszych wydarzeń w jej dziejach jest trwająca ponad pół roku obrona przed wojskami pruskimi w trakcie I wojny światowej. Rosjanie, po długiej obronie, ewakuowali się wprawdzie z twierdzy, miało to jednak związek z ogólną sytuacją na froncie oraz z rozkazami rosyjskiego dowództwa.

W okresie międzywojennym w murach tej twierdzy funkcjonowała Centralna Szkoła Podoficerska Korpusu Ochrony Pogranicza, ważna rolę odegrała ona też w czasie II wojny światowej, a szczególnie w jej ostatnim okresie, kiedy to na Biebrzy ustabilizowała się linia frontu. Po II wojnie światowej Twierdza Osowiec znów zaczęła służyć wojsku polskiemu, a na jej terenie znajduje się obecnie Składnica Materiałowa. Choć jest to obiekt wojskowy, a wiele fortów pozostaje niedostępnych dla turystów, można zwiedzać Fort I (Centralny). T

aka wycieczka możliwa jest tylko po wcześniejszym zgłoszeniu oraz po umówieniu się z miejscowym przewodnikiem. Na turystów czekają tu wytyczone trasy zwiedzania oraz Muzeum Twierdzy Osowiec, którym opiekuje się Osowieckie Towarzystwo Fortyfikacyjne. Warto zaznaczyć, że twierdza ta jest atrakcyjnym miejscem nie tylko dla miłośników historii, ale i dla tych, których fascynuje wiat przyrody. Część fortów tej twierdzy znajduje się już na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego, a sama jest uznawana za jedno z największych zimowych skupisk nietoperzy w naszym kraju.